Samenwoners zijn niet automatisch erfgenaam van elkaar. U kunt dat wel zelf regelen, met een samenlevingscontract en een testament. Wilt u dat na het overlijden van een van u alle goederen naar de langstlevende gaan? Maak dan een testament. Hebt u kinderen, dan kunnen die een beroep doen op hun legitieme portie, hun wettelijk erfdeel. Om te voorkomen dat de langstlevende partner gelijk na overlijden met de kinderen moet afrekenen, hebt u een samenlevingscontract nodig. Dan wordt u net zo behandeld als de langstlevende echtgenoot in een huwelijk. Wij stemmen samenlevingsovereenkomst en testament nauw op elkaar af. Resultaat: de langstlevende partner krijgt alles en de kinderen krijgen een vordering die zij pas kunnen opeisen na overlijden van de langstlevende partner.

Wie na het overlijden van zijn of haar partner hertrouwt, kan geconfronteerd worden met vervelende gevolgen voor de kinderen uit het eerdere huwelijk. Als u namelijk daarna overlijdt, gaan alle bezittingen van u en uw overleden echtgenoot naar uw tweede echtgenoot. Dan staan de kinderen uit uw eerste huwelijk uiteindelijk met lege handen. Zij zijn immers geen erfgenaam van uw tweede partner.
Om dat tegen te gaan hebben de kinderen op grond van de wet bij uw hertrouwen het recht om hun vordering op u op te eisen en zo hun deel van de erfenis in handen te krijgen. U bent verplicht daaraan mee te werken maar kunt wel gebruik maken van uw recht op vruchtgebruik gedurende de rest van uw leven. Dat recht vervalt met uw overlijden, dan gaan de bezittingen alsnog naar de kinderen.

U kunt er voor kiezen om dit wilsrecht uit te sluiten. Uw partner kan dan bij hertrouwen zelf over het vemogen beschikken zonder bij de kinderen toestemming te hoeven vragen.

Een op de drie huwelijken strandt, echtscheiding is het gevolg. In veel gevallen zijn er ook kinderen uit de relatie geboren. Dat komt ook voor bij samenwoners die uit elkaar gaan. Bij hertrouwen komt het dus ook steeds vaker voor dat ouders met gezamenlijke kin­deren én kinderen uit eerdere relatie(s) een gezin vormen. Wij zien een toenemende behoefte bij ouders om deze stiefkinderen voor het erfrecht gelijk te behandelen, alsof het eigen kinderen betreft. Die gelijkschakeling kunt u in een testament regelen.

Als uw kinderen in gemeenschap van goederen zijn getrouwd valt uw erfenis in deze gemeenschap. U kunt voorkomen dat bij een eventuele echtscheiding van uw kinderen hun partners recht hebben op de helft van uw erfenis. Daarvoor is een uitsluitingsclausule in uw testament nodig. Deze clausule houdt in dat hun erfdeel niet in hun huwelijksgoederengemeenschap zal vallen. Daarmee heeft de ‘koude kant', de aan­getrouwde familie, bij echtscheiding geen recht op de helft van uw erfenis.

Vindt u dat uw erfgenamen (nog) niet de volledige verantwoordelijkheid kunnen dragen voor hun deel van de erfenis? Bijvoorbeeld omdat de erfenis te complex is of de erfgenaam te jong? Of dat de erfgenaam zich maatschappelijk aan de zelfkant beweegt? Of omdat een deel van de erfenis uit een bedrijf bestaat? U ondervangt dit door de erfenis of een deel daarvan onder bewind te stellen. U moet de reden voor onderbewindstelling uitdrukkelijk in uw testament opnemen. Een bewindvoerder zal dan gedurende de door u bepaalde periode het financiële beheer over de erfenis voeren. Dat kan zijn totdat de erfgenamen een bepaalde leeftijd hebben of gedurende een door u bepaald aantal jaren na uw overlijden. De betreffende erfgenaam kan vijf jaar na uw overlijden bij de rechter om opheffing van het bewind vragen.

Een erfgenaam ontvangt (een deel van) uw erfenis. U kunt ook gebruik maken van de mogelijkheid om in uw testament bepaalde goederen of geldbedragen aan iemand anders toe te kennen. Dat heet een legaat. Een legaat dat er uiteindelijk niet meer blijkt te zijn, hoeft geen waarde te hebben. Dat hangt af van de omschrijving in het testament. U hoeft het goed tijdens uw leven ook niet te bewaren, als u dat niet wilt.

Sommige legaten hoeft u niet per se in uw testament te regelen. Dat geldt bijvoorbeeld voor inboedelgoederen, zoals sieraden, kleren, meubilair. Voor sommige schilderijen en kunstvoorwerpen heeft u wel een testamentair legaat nodig. Een codicil is niet vormvrij, het moet een zelfgeschreven, gedateer­de en ondertekende verklaring zijn. Er mag geen typeletter in staan! U moet in die verklaring nauwkeurig de betreffende goederen omschrijven. U kunt een codicil ook gebruiken om uw nabestaanden te informeren over uw wensen voor uw begrafenis of crematie.

Gaat u er van uit dat uw erfgenamen uw nalatenschap samen en in onderling overleg zullen afwikkelen? Of neemt u het zekere voor het onzekere en helpt u hun een handje met het voorkomen van ruzie? Belast dan één persoon met de praktische werkzaamheden die een overlijden met zich meebrengen. Dat kunt u doen met de benoeming van een executeur in uw testament.
Een executeur handelt de verdeling van uw erfenis af. Hij beheert de volledige nalatenschap en heeft zeggenschap over alle bezittingen. Namens de erfgenamen moet hij eventuele schulden voldoen. U kunt hem ook speciale activiteiten opdragen, zaken die u graag geregeld of uitgevoerd hebt als u er niet meer bent. De executeur maakt een beschrijving van de boedel - dat zijn alle bezittingen en schulden die u nalaat - en hij moet de legaten afgeven en uitkeren. Hij is verantwoording schuldig aan uw erfgenamen en moet aan hen rekening en verantwoording afleggen.
De executeur is verplicht de aangifte te doen voor de erfbelasting. De executeur en zelfs zijn erfgenamen zijn persoonlijk aansprakelijk voor de betaling van de erfbelasting. Zijn loon wordt in de wet geregeld: één procent van het totale vermogen op de dag van overlijden. U kunt ook een andere beloning in uw testament regelen, in percentage of een legaat van een geldbedrag. In toenemende mate worden notarissen vanwege hun onpartijdige en onafhankelijke positie en vanwege de aansprakelijkheid voor de aangifte erfbelasting tot executeur benoemd.

U kunt in uw testament een kind onterven. Die wordt dan geen erfgenaam. U hoeft het betreffende kind niet op de hoogte te stellen van het feit dat deze is onterfd. Als het betreffende kind berust in de onterving, ontvangt het kind niets. Doet het dat niet, dan heeft het vijf jaar de tijd om met een enkele, bij voorkeur schriftelijke, verklaring zijn legitieme portie op te eisen. Dat deel valt overigens ook in de vorderingen op de langstlevende, ook het onterfde kind krijgt zijn deel pas na overlijden van de langstlevende partner.

U kunt ook uw echtgenoot onterven. Die heeft geen recht op een legitieme portie, maar wel op een passende verzorging. Uw echtgenoot kan in dat geval bijvoorbeeld het vruchtgebruik van het huis en de inboedel opeisen. In bepaalde gevallen kan uw echtgenoot ook vruchtgebruik van andere zaken opeisen, bijvoorbeeld van uw effectenportefeuille. Dat kan als de financiële omstandigheden van uw echtgenoot dat vereisen. Hij of zij mag het zelfs allemaal opmaken, maar heeft daarvoor wel vooraf toestemming van de rechter nodig.

---

Wilt u meer weten over dit onderwerp? Vul dan hier ons contact-formulier in.

Wij nemen zo spoedig mogelijk contact met u op.

 

---

Loading...